سه موتاسیون ژرم لاین جدید در ژن mlh۱ در بیماران مبتلا به سرطان کولورکتال ارثی

چکیده سابقه و هدف: در اکثر موارد hereditary non polyposis colorectal cancer (hnpcc) به عنوان یکی از انواع ارثی سرطان کولورکتال موتاسیون در یکی از ژن های مسوؤل ترمیم اتصالات نادرست در ژنوم با نام های msh2، mlh1، msh6 و pms2 قابل تشخیص است. در این مطالعه، میزان نقش موتاسیون های این ژن ها در ایجاد hnpcc در جمعیت ایرانی بررسی شد. روش بررسی: در 592 بیمار مبتلا به hnpcc بخش های کد کننده ژن ها با استفاده از پرایمرهای اختصای تکثیر یافتند و توالی یابی شدند. علاوه بر آن ناپایداری توالی های تکراری درون ژنوم با استفاده از مارکرهای اختصاصی نیز بررسی شد. یافته ها: سه موتاسیون ژرم لاین جدید برای اولین بار در ژن mlh1 تعیین شد. اولین موتاسیون یک جهش متقاطع ((c.364a>c)(transversion بود که سبب تغییر اسید آمینه ترئونین به پرولین در کدون 116 شده بود. این کدون در منطقه بشدت حفظ شده بخش hatpase پروتئین mlh1 قرار دارد. دومین موتاسیون نیز یک موتاسیون transversion بود که در موقعیت 736 باعث تغییر نوکلئوتید آدنین به تیمین و در نتیجه سبب تغییر اسیدآمینه ایزولوسین به لوسین شده بود. سومین جهش یک موتاسیون تغییر قاب (فریم شیفت) بود که با حذف 2 نوکلئوتید تیمین و گوانین باعث ایجاد یک کدون خاتمه زودهنگام در 5 کدون پایین دست ژن شده بود. با ایجاد این موتاسیون فریم شیفت، 5 اسید آمینه پایین دست موتاسیون تغییر کرده بود که متعاقبا سبب ایجاد کدون خاتمه زوهنگام شده بود. یکی از بیماران از نظر مارکرهای توالی های تکراری دارای پایداری بود، در حالیکه بیمار دیگر ناپایداری در مارکرهای توالی های تکرای را نشان می داد. نتیجه گیری: بنظر می رسد که موتاسیون های ژرم لاین جدید ممکن است یک ویژگی منحصر بفرد برای تشخیص و تعیین افراد مبتلا به hnpcc در جمعیت ایرانی باشد که در جمعیت های دیگر دیده نشده است. واژگان کلیدی: سرطان کو لو رکتال ارثی ((hnpcc، ژنmlh1، موتاسیون و ناپایداری توالی های تکراری(msi) .